Veiligheid

De enorme massa water die zich dagelijks vanuit zee doorheen het getijgebonden deel van de Schelde verplaatst en het daaruit voortkomende risico op overstroming van de laaggelegen aangrenzende gebieden, vormt een bedreiging voor de veiligheid en bedrijvigheid van de bevolking. Daarnaast kan ook de afvoer van regenwater via de rivieren voor problemen zorgen wanneer er een grote hoeveelheid neerslag valt op korte tijd. Door de klimaatverandering stijgt de zeespiegel en zullen extreme weersomstandigheden vaker voorkomen, waardoor de kans op overstromingen nog zal toenemen in de toekomst.

Om de nodige bescherming te bieden werden en worden stormvloedkeringen opgericht en op doordachte plaatsen dijken gebouwd, verhoogd, verstevigd of verlegd en overstromingsgebieden ingericht. De twee belangrijkste projecten die in dit verband moeten worden vermeld zijn het Nederlandse Deltaprogramma en zijn Vlaamse tegenhanger, het Sigmaplan. Het Deltaprogramma richt zich op de bescherming van de Nederlandse delta tegen overstromingen en het versterken van de zoetwatervoorziening, terwijl het Sigmaplan zich richt op het verbeteren van de waterveiligheid en het herstel van natuurwaarden in Vlaanderen. Beide projecten houden bij het waarborgen van de veiligheid ook rekening met andere belangrijke factoren binnen het stroomgebied van de Schelde (natuurwaarden, recreatie en economie). Zowel in het kader van deze projecten, als van andere beschermende maatregelen, werd en wordt er heel wat onderzoek uitgevoerd aangaande veiligheid in en rond het Schelde-estuarium.

Een belangrijk luik van dit onderzoek betreft de studie van gecontroleerde overstromingsgebieden (GOG’s) en gecontroleerde overstromingsgebieden met gereduceerd getij (GOG-GGG’s). Deze gebieden dienen niet alleen als bescherming tegen overstromingen, maar dragen ook bij aan de verhoging van de natuurwaarde in het gebied, door het creëren van nieuwe habitats en het bevorderen van biodiversiteit.

Aangezien de Schelde een drukbevaren rivier is, moet ook het scheepvaartverkeer in alle veiligheid verlopen. De Permanente Commissie van Toezicht op de Scheldevaart is hiervoor verantwoordelijk. Boeien die de vaargeul aanduiden, continue monitoring van het scheepvaartverkeer met radarposten en verkeerscentrales en een systeem voor scheepvaartbegeleiding moeten alles in goede banen leiden. Onder het thema ‘Scheepvaart’ wordt hierover meer uitleg gegeven. In het geval van grote schepen komt er soms ook een loods aan boord die advies geeft aan de kapitein. Het beleid van de commissie wordt ondersteund door onderzoek naar de veiligheidsrisico’s.