Fysisch & Chemisch
De fysische en chemische toestand van het Schelde-estuarium worden in Vlaanderen en Nederland intensief bestudeerd. Deze toestand staat in nauw verband met externe invloeden zoals klimaatverandering en vervuiling maar ook met morfo- en hydrodynamiek en het ecologisch functioneren van het Schelde-estuarium.
Waterkwaliteit wordt bepaald door stofstromen (uitwisseling van stoffen via allerhande processen) die plaatsvinden door de interactie tussen de waterkolom en -bodem, het land, de lucht en de organismen die er leven. Parameters die gebruikt worden om de fysisch-chemische toestand te beschrijven kunnen in een estuarium sterk verschillen in ruimte en tijd. Daarom omvat de monitoring van het fysisch-chemisch systeem zowel de bemonstering van het oppervlaktewater, de waterkolom als de bodem en dit op verschillende locaties in het estuarium. Daarnaast worden continue metingen op vaste stations gecombineerd met periodieke vaartochten. Hierbij worden standaard fysische parameters zoals temperatuur en saliniteit gemeten, maar eveneens zuurstofconcentratie, lichtklimaat, nutriënten, ... en concentraties van stoffen die verontreiniging weergeven.
Door de intense exploitatie van de Schelde en haar estuarium kent dit stroomgebied al decennia lang geen goede waterkwaliteit. Dit zorgde onder andere voor een sterke achteruitgang in de diversiteit van het plankton-, benthos- en visbestand. De laatste jaren worden verschillende inspanningen geleverd om dit tegen te gaan. Zo wordt er bijvoorbeeld meer afvalwater gezuiverd en worden nieuwe slikken- en schorrengebieden, die zuurstof aanleveren en een teveel aan stikstof uit het water filteren, gecreëerd. Deze inspanningen hebben er ondertussen voor gezorgd dat de waterkwaliteit stilaan verbetert en de natuur zich hierdoor weer een beetje herstelt.